Een paar weken geleden hoorde ik Boele Staal (voorzitter van de NVB), in een interview op radio 1 zeggen: ‘De bankiers zijn na het uitbreken van de crisis natuurlijk diep door het stof gegaan’.
‘O ja?’ zei ik hardop, alleen in mijn auto. ‘Waar en wanneer was dat dan? Daar had ik graag bij willen zijn!
Ook Hans Achterhuis verbaast zich in Filosofie Magazine over het gebrek aan ‘boetedoening’ door o.a. de financiële sector over de oorzaken en gevolgen van de crisis..
Het lijkt mede daarom dat elk signaal over het voortzetten van de bonus-praktijk, de graaicultuur, de terugkeer naar ‘business as usual’ steeds opnieuw op felle reacties stuit. Vandaag weer het bericht over gepensioneerde ING-directeuren die via de rechter indexatie van hun (riante) pensioenen eisen ter waarde van ettelijke miljoenen.
Natuurlijk zijn de banken niet de veroorzakers van alle ellende. Maar helemaal schone handen hebben ze ook niet. Eerlijke reflectie op hun rol in het geheel lijkt op zijn plaats. Het Sustainable Finance Lab deed en doet een zorgvuldige poging om de totale context bloot te leggen waarin de crisis heeft kunnen ontstaan, met als doel om daar stevige, waar nodig radicale lessen uit te trekken. Maar ook dat is niet het platform gebleken voor bankdirecties om open en eerlijk verantwoording af te leggen.
Waarom wil ik (en met mij vele anderen) dat dan zo graag? Is het alleen maar om iemand de schuld te kunnen geven? Is het misplaatste rancune, omdat uiteindelijk iedereen, inclusief ikzelf, heeft meegesurfd op de golven van ongebreideld, utopisch marktdenken?
Vorige week was ik bij de toneeluitvoering van ‘De Prooi’ over de opkomst en ondergang van Rijkman Groenink bij ABN Amro. Ik verbeeldde me dat ik in de zaal twee soorten ‘lachen’ hoorde. Dat van bankiers en dat van hun klanten. Maar de lach was ook gezamenlijk. Zij aan zij in het publiek. Het was een mooie voorstelling, met alle kenmerken van een Griekse (!) Tragedie: Herkenbare personages die aan hun eigen karakterfouten ten onder gaan. Voor mij werkte die herkenning ‘verzachtend’. En via de rol van ‘coach Erik’ ook nog prettig ontnuchterend. Erik slaat net zolang coach-clichés uit, tot Rijkman Groenink er genoeg van heeft en hem wegjaagt. Toneel als spiegel van je eigen Vak. Toneel vanuit de oorspronkelijke doelstelling: Katharsis, loutering voor de toeschouwers. Als het die functie ook maar enigszins had voor de bankiers in de zaal is dat misschien de vorm die we nodig hebben. Theater als platform voor (openbare) reflectie.
Op de Learning Lane spelen we waarschijnlijk ons eigen toneelstuk over het Trainersvak nog een keer. Ik zie er naar uit. Hoe meer collega’s in de zaal, hoe beter. Met hen hebben we een aansluitende dialoog over de ‘mores’ van ons vak en over de grenzen die je stelt aan je eigen handelen.
Als ik onze bankiers iets gun is het dat: een theatrale setting die de dialoog over de ethische aspecten van het vak faciliteert. Met de Karakters zowel op het podium als in de zaal. De Baak is van oudsher een ontmoetingsplaats, een platform voor dialoog. Met de opening van het Maitland theater in Driebergen is daarvoor een prachtig ‘decor’ bijgekomen.
Kortom: dit is een uitnodiging aan alle Bankiers om het podium te zoeken en te delen, om toeschouwer en actor tegelijk te zijn, om te komen Spelen met hun Vak. Het nieuwe theater van de Baak: Playground Maitland is beschikbaar!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten